Πως εκλαμβάνουν τα περιβαλλοντικά θέματα οι Γυναίκες; Πως αντιδρούν στα περιβαλλοντικά προβλήματα; Πως θα αποκτήσουν ενεργό ρόλο στην Προστασία του Περιβάλλοντος;

Με αυτό το σκεπτικό η ΕΔΕΜ κατέθεσε σχετική πρόταση η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων για να χρηματοδοτηθεί και έτσι η ΕΔΕΜ υλοποιεί το Σχέδιο Δράσης 'Οι Γυναίκες Διεκδικούν ενεργό ρόλο στην Προστασία του περιβάλλοντος- Η Οπτική του Φύλου στο Περιβάλλον’, στο πλαίσιο της Πράξης 3.2.4. «Υποστήριξη των Μ.Κ.Ο. (Γυναικείων Οργανώσεων)» (Α’ και Β’ Κύκλος) του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007-2013».

Η ανάγκη για ένα τέτοιο σχέδιο δράσης προκύπτει από το γεγονός ότι τα έμφυλα στερεότυπα στο επάγγελμα ‘Μηχανικός’ είναι ισχυρά στην Ελλάδα και συντηρούνται μέσα σε αρκετές οικογένειες και σε αρκετά σχολεία. Η ανάδειξη των περιβαλλοντικών εφαρμογών της επιστήμης του ‘Μηχανικού’ θα την έκανε πιο ελκυστική στις μαθήτριες.

Οι γυναίκες, γενικά, είναι πολύ δεκτικές στην ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος, δεν έχουν όμως εξειδίκευση για να αναπτύξουν καινοτομίες καθώς δεν επιλέγουν σπουδές του ‘Μηχανικού’ μιας και δεν είναι γνωστό ότι θεραπεύουν και θέματα περιβάλλοντος. Αντίθετα το επάγγελμα του Μηχανικού, έχει επικρατήσει να θεωρείται επιθετικό ή τουλάχιστον ανταγωνιστικό σε σχέση με το περιβάλλον. Και όμως στο επάγγελμα του Μηχανικού συμπεριλαμβάνοντας και πολλές περιβαλλοντικές εφαρμογές.

Από μελέτες και συμπεράσματα προηγούμενων δράσεων της ΕΔΕΜ φαίνεται ότι η ενασχόληση με περιβαλλοντικά θέματα (από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις έργων έως την ανακύκλωση ή τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το βιοκλιματικό σχεδιασμό) είναι εκτός των άλλων και μία διέξοδος για την αντιμετώπιση της υψηλής ανεργίας και υπο-εκπροσώπησης των γυναικών στα επαγγέλματα του «Μηχανικού» και ιδίως σε αυτά που αφορούν το περιβάλλον και απαιτούν καινοτομία. Η πολιτεία έχει ανάγκη από νέες δυνάμεις για την πράσινη (βιώσιμη) ανάπτυξη και οι γυναίκες μηχανικοί να βρουν επαγγελματικές διεξόδους.

Η διερεύνηση της οπτικής του Φύλου σε διάφορα αντικείμενα είναι δουλειά των κοινωνιολόγων, όμως η ματιά των επιστημόνων κάθε κλάδου (όχι μόνο των γυναικών) μπορεί να αναδείξει επιπλέον πτυχές για πιο ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Έτσι στην ΕΔΕΜ ξεχωρίσαμε θεματικές ενότητες και διερευνήσαμε την οπτική του Φύλου σε κάθε μία από αυτές:

• • Βιοκλιματικός Σχεδιασμός
  • Ενεργειακή Αναβάθμιση Κτιρίων
  • Σχεδιασμός Αστικού και μη Αστικού Χώρου
  • Εξοικονόμησης Ενέργειας
  • Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
  • Ανακύκλωση
  • Διαχείριση Υδατικών Πόρων

Ας έχουμε στο μυαλό μας ότι κάποιες από αυτές τις έννοιες έχουν άγνωστο ή ακόμη χειρότερα, διαστρεβλωμένο περιεχόμενο για αρκετές γυναίκες, οι οποίες έχουν πρόσβαση μόνο στην ενημέρωση που παρέχουν τα ΜΜΕ που είναι το λιγότερο αποσπασματική. Οι Γυναίκες Μηχανικοί έχουμε ευθύνη να ενημερώνουμε υπεύθυνα και κατανοητά, να πρωτοπορούμε με καλές τεχνικές, περιβαλλοντικό σχεδιασμό και γιατί όχι και με καινοτομίες.

Ας παραδεχτούμε ότι ο ρόλος των Μηχανικών έχει καταγραφεί στο κοινωνικό υποσυνείδητο ως επιθετικός απέναντι στο περιβάλλον και όχι ως προστατευτικός. Σε αυτό φέρουν ευθύνη και όσοι χειρίζονταν τα τεχνικά ζητήματα κυβερνήσεις, φορείς, μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες αλλά και οι ίδιοι οι Μηχανικοί, ως κρατικοί ή ιδιωτικοί υπάλληλοι, ή αυτόνομοι μελετητές και κατασκευαστές

Ας μην μείνουμε στην απόδοση ευθυνών, φθάνουν πολύ ψηλά και πολύ παλιά. Η πολιτεία έχει ανάγκη από εναλλακτική οπτική & φρέσκες δυνάμεις για βιώσιμη ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον. Δεν πρέπει η κρίση να γίνει αφορμή για νέες λανθασμένες πολιτικές απέναντι στο περιβάλλον.

Ας δούμε πως οι Γυναίκες μπορούν να διαδραματίσουν ένα θετικό ρόλο για το Περιβάλλον.

Ποιά είναι η θέση τους: Οι Γυναίκες γενικά – ανεξαρτήτως μόρφωσης, χώρας, θρησκείας κλπ- είναι:

• • τα πρώτα θύματα περιβαλλοντικών φαινομένων, και των ανθρωπογενών παρεμβάσεων (ερημοποίηση, πλημμύρες, πολιτικών και στρατιωτικών διενέξεων για τη διεκδίκηση φυσικών πόρων κλπ),
  •  οι υπεύθυνες για την κατοικία της οικογένειας  
  •  υπεύθυνες για την κατανάλωση ενέργειας,
  •  υπεύθυνες για την απόρριψη σκουπιδιών,
  •  υπεύθυνες για την επιλογή τροφίμων και αγαθών,
  •  υπεύθυνες για την ανατροφή και διαπαιδαγώγιση των παιδιών,
  •  πολύ δεκτικές στην ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και των ήπιων παρεμβάσεων

όμως στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έχουν :

• •  ενημέρωση για να επιλέγουν
  •  γνώσεις για να συνεισφέρουν ,
  •  εξειδίκευση για να καινοτομήσουν,
  •  ισχύ για να επηρεάσουν αποφάσεις.

Για αυτό και στην ΕΔΕΜ κινηθήκαμε σε δύο κατευθύνσεις: Από τη μια να αναδείξουμε τις ανάγκες και το ρόλο που έχει ή μπορεί να έχει ο γυναικείος πληθυσμός ώστε να λαμβάνεται υπόψη σοβαρά σε κάθε σχεδιασμό (είτα από άνδρες είτε από γυναίκες) και από την άλλη να ενθαρρύνουμε τα νέα κορίτσια που έχουν τη σχετική έφεση να σπουδάσουν Μηχανικοί και να ακολουθήσουν ειδικότητες σχετικές με το Περιβάλλον. Οι Γυναίκες δεν λαμβάνονται υπόψη στις αποφάσεις για τα θέματα Περιβάλλοντος από τους αρμόδιους. Μήπως θα πρέπει τα θέματα ενέργειας να αρχίσουν να συζητούνται συχνότερα στις Γυναικείες Οργανώσεις και ομάδες και να μην θεωρούνται δευτερεύοντα σε σχέση με τους άλλους στόχους τους;

Ας δούμε πως έχει η κατάσταση σήμερα:

• • Απόφοιτες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 2005-2009: πάνω από 50%.
  • Γυναίκες στα Πολυτεχνεία: Μέσος Όρος: 38%, συγκεκριμένα: Αρχιτέκτονες: 80%, Πολιτικοί: 50%, Χημικοί:60%, Ηλεκτρολόγοι: 35%, Μηχανολόγοι: 20%.
  • Μειωμένη επαγγελματική ενασχόληση με περιβαλλοντικά αντικείμενα: οι Γυναίκες στο Μητρώο Προσωρινών Ενεργειακών Επιθεωρητών αρχικά ήταν μόλις το 17.5% σήμερα αυξήθηκαν αλλά και πάλι παραμένουν αισθητά λιγότερες.
  • Χαμηλός αριθμός γυναικών μηχανικών σε θέσεις ευθύνης σε Φορείς, Κυβέρνηση, Αυτοδιοίκηση και στις εταιρείες.
  • Λίγες επιχειρήσεις από γυναίκες μηχανικούς.
  • Ολιγάριθμες γυναίκες μηχανικοί με Ακαδημαϊκή καριέρα.

Οι γυναίκες Μηχανικοί έχουν ανάγκη να βρουν δυναμικές διεξόδους απασχόλησης με προοπτικές επιχειρηματικότητας, επαγγελματικής εξέλιξης και καινοτομίας. Μια πρόταση είναι να στραφούν και επαγγελματικά προς τα περιβαλλοντικά θέματα, όχι μόνο σαν μια ευκαιριακή απασχόληση αλλά ως επένδυση για την σταδιοδρομία τους. Η ΕΔΕΜ θα συνεχίσει τις σχετικές πρωτοβουλίες (ενημερωτικές ημερίδες, συναντήσεις εργασίας, ανοικτές συζητήσεις κα) γιατί όπως είπε και ο Αλμπερτ Αϊστάιν 'Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε δεν μπορούν να λυθούν αν μείνουμε στο ίδιο επίπεδο σκέψης που είχαμε όταν τα δημιουργήσαμε'

Θα ακολουθήσουν και άρθρα για τη διερεύνηση της οπτικής του Φύλου σε κάθε μία από τις θεματικές ενότητες που προαναφέρθηκαν. Σας περιμένουμε για ανταλλαγή απόψεων.