Αντί περίληψης της Ημερίδας ... από την Δρ. Μηχανικό Περιβάλλοντος Φ. Σταμάτη

Για την επίτευξη της πολυπόθητης Βιώσιμης Ανάπτυξης και την έξοδο από την κρίση, πρέπει να αποφευχθούν τα λάθη του παρελθόντος: επιτάσσεται η Αξιοποίηση και όχι η Εκμετάλλευση (ομιλία Ν. Αντανασιώτη, Επίτιμη Πρόεδρος ΕΔΕΜ). Προς την κατεύθυνση αυτή, η διαμόρφωση και εφαρμογή των πολιτικών και στρατηγικών, σχετικά με την ενεργειακή αξιοποίηση της βιομάζας και τις αντίστοιχες επενδύσεις πρέπει να πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ευρύτερου περιβαλλοντικού και όχι μόνο ενεργειακού ζητήματος (ομιλία Χ. Ζαφείρη, Στέλεχος ΚΑΠΕ, Μέλος ΔΣ του Ελληνικού Συνδέσμου Βιοαερίου).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο ανταγωνισμός των ενεργειακών καλλιεργειών με τις καλλιέργειες για τροφή: τροφή εναντίων καυσίμων (ομιλία Ε. Λόης, Καθηγητής, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ). Η αντιμετώπιση, επομένως, των τριών σημαντικότερων και απολύτως αλληλοσχετιζόμενων προκλήσεων της ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα: επισιτιστική ασφάλεια, ενεργειακή ασφάλεια και κλιματικές αλλαγές, μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με ολιστική προσέγγιση (ομιλία Φ. Σταμάτη, Δρ. Μηχανικός Περιβάλλοντος, ΕΡΓΑΣΙΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.).

Καθοριστικό παράγοντα επιτυχίας αποτελεί η ουσιαστική επικοινωνία και συνεργασία των επιστημόνων και μηχανικών όλων των εμπλεκόμενων πεδίων, ώστε να μπορεί να πραγματοποιηθεί η σύνθεση και αξιοποίηση της γνώσης. Για παράδειγμα, η συνήθης πρακτική για τα καλάμια που αναπτύσσονται ως παρόχθια βλάστηση στις λίμνες, τα ποτάμια, και τα αποστραγγιστικά κανάλια και συμβάλλουν στο φαινόμενο του ευτροφισμού των αντίστοιχων υδάτων είναι να κόβονται και να καίγονται επί τόπου. Αντί αυτού τα καλάμια θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρώτη ύλη για μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης βιομάζας (ομιλία Ι. Παπαμιχαήλ, Στέλεχος ΚΑΠΕ) και να αξιοποιηθούν ενεργειακά. Ωστόσο, για να αποτελέσει η παραπάνω ενέργεια ταυτόχρονα ένα αποτελεσματικό μέτρο για τη μείωση της ρύπανσης των υδάτινων αποδεκτών, ο θερισμός και η συγκομιδή της υπέργειας βιομάζας των καλαμιών πρέπει να γίνει συγκεκριμένη χρονική στιγμή όταν το περιεχόμενο των καλαμιών σε θρεπτικά είναι μέγιστο (πριν επιστρέψει ποσότητα φωσφόρου στις ρίζες για την αυτολίπανση της επόμενης χρονιάς, π.χ. μέσα Ιουνίου, αποστραγγιστικά κανάλια Σπάρτης, Διαχειριστικό σχέδιο Ευρώτα) (ομιλία Φ. Σταμάτη, Δρ. Μηχανικός Περιβάλλοντος, ΕΡΓΑΣΙΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.).

Ένα άλλο παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση των τροπικών δασών του Αμαζονίου όπου για εμπορικούς σκοπούς ή τα δέντρα κόπηκαν και αξιοποιήθηκε ενεργειακά η βιομάζα τους ή κάηκαν και η γη καλλιεργήθηκε, αλλά δεν απέδωσε την αναμενόμενη γονιμότητα. Στα τροπικά δάση, η ανακυκλοφορία των θρεπτικών γίνεται γρήγορα και κυρίως μέσα στη βιομάζα του φυτού και όχι στο έδαφος, όπως στα βόρεια και εύκρατα δάση, εξαιτίας τόσο των κλιματικών συνθηκών όσο και των χαρακτηριστικών των εδαφών (ομιλία Φ. Σταμάτη, Δρ. Μηχανικός Περιβάλλοντος, ΕΡΓΑΣΙΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.). Η ανεξέλεγκτη παράνομη υλοτομία που έλαβε χώρα στο παρελθόν στην εν περιοχή του Αμαζονίου έχει υποβαθμίσει σημαντικά τα εδάφη. Επακόλουθο ήταν τα αυστηρά μέτρα που έχουν παρθεί σχετικά με την υλοτομία και την ενεργειακή αξιοποίηση στον Αμαζόνιο (ομιλία Δρ. Π. Γραμμέλης, Ερευνητής Β ΕΚΕΤΑ ΙΔΕΠ).

Ωστόσο, σε χώρες όπως η Ελλάδα με διαφορετικά χαρακτηριστικά εδαφών και κλιματικές συνθήκες, όπου ο κίνδυνος των πυρκαγιών είναι μεγάλος, η ενεργειακή αξιοποίηση μέρους των γεωργικών και δασικών υπολειμμάτων είναι σε θέση να συμβάλει και στα μέτρα προστασίας από τις πυρκαγιές (ομιλία Ν. Δαμάτης και Γ. Μελάς, Modern Fuels).